Ψυχολογική και Πνευματική Προετοιμασία
Η ψυχολογική και πνευματική προετοιμασία ή Mental Training αφορά μια νέα ιδέα στο χώρο της Ψυχικής Υγείας στην Ελλάδα και απευθύνεται σε αθλητές και αθλήτριες κάθε επιπέδου. Πρόκειται για εξατομικευμένα προγράμματα προετοιμασίας που εστιάζουν στη στήριξη του αθλητή/τριας με σκοπό να ξεπεράσει τα πνευματικά εμπόδια που τον/την κρατούν πίσω και δεν του/της επιτρέπουν να αποδώσει σύμφωνα με τις ικανότητες και την προσπάθεια του/της.
Το Mental training έχει να κάνει με τη βελτίωση της συμπεριφοράς του/της αθλητή/τριας και με την εξάσκηση εκείνων των ψυχολογικών και πνευματικών ικανοτήτων που θα τον/την βοηθήσουν να δώσει το καλύτερο του/της εαυτό σε κάθε περίπτωση αποκτώντας, με τον καιρό, μια υγιή νοοτροπία ανάπτυξης σχετικά με τον εαυτό και το άθλημα του/της, που συνεχώς βελτιώνεται και δεν παραμένει στάσιμη, το λεγόμενο “Champions Mindset”.
Όπως ακριβώς οι σωματικές ικανότητες χρειάζονται εξάσκηση και προπόνηση για να αναπτυχθούν, έτσι συμβαίνει και με το μυαλό και τις ικανότητες του κάθε ανθρώπου.
Μέσα από ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα Mental Training ο/η αθλητής/τρια:
• Βελτιώνει τη συγκέντρωση του/της και αντιμετωπίζει ό, τι μπορεί να αποσπάσει την προσοχή του/της. Πολλοί/ες αθλητές/τριες έχουν την ικανότητα να συγκεντρώνονται και να εστιάζουν την προσοχή τους σε αυτά που θέλουν να επιτύχουν, όμως, το θέμα είναι ο/η αθλητής/τρια να καταφέρνει να παραμένει συγκεντρωμένος/η στη στιγμή και όχι αποκλειστικά στο αποτέλεσμα- χάνοντας έτσι το στόχο του/της, που είναι η μέγιστη αθλητική απόδοση.
• Αυξάνει την αυτοπεποίθηση του/της. Υπάρχουν αθλητές/τριες που λόγω ηλικίας (κάποιες φορές) και κυρίως λόγω του στρες που βιώνουν στην καθημερινότητα τους, έχουν αμφιβολίες σχετικά με τον εαυτό και τις ικανότητες τους. Εάν οι αμφιβολίες εμμένουν πριν αλλά και κατά τη διάρκεια μια αθλητικής εμφάνισης (αγώνας ή προπόνηση), έχουμε ένα καθαρό σημάδι χαμηλής αυτοπεποίθησης και στην ουσία μια προσπάθεια από τον/την αθλητή/τρια να σαμποτάρει τον ίδιο του/της τον εαυτό.
• Αναπτύσσει τους δικούς του/της μηχανισμούς ρύθμισης και αντιμετώπισης σχετικά με τις αναποδιές που μπορεί να προκύψουν αλλά και τα λάθη που μπορεί να γίνουν κατά τη διάρκεια μια αθλητικής εμφάνισης και όχι μόνο.
• Χάρη στη συστηματική εξάσκηση ο/η αθλητής/τρια καταφέρνει να βρει την κατάλληλη «ζώνη» συναισθηματικής έντασης για το άθλημα του/της (IZOF MODEL). Εκείνο το επίπεδο διέγερσης ή πνευματικής ενεργοποίησης που είναι απαραίτητο σε κάθε άτομο ώστε αυτό να αποδώσει στο μέγιστο βαθμό. Αυτό διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο και από άθλημα σε άθλημα. Το να αισθάνεται κάποιος «στα πάνω του» και να έχει μια γενικότερη θετική διάθεση και ματιά προς τα πράγματα είναι σημαντικό, όμως είναι επίσης σημαντικό για τους/τις αθλητές/τριες να μπορούν να παραμένουν προσγειωμένοι/ες, να μην υπέρ-ενθουσιάζονται και να βρουν εκείνη τη λεπτή γραμμή ανάμεσα στο «δίνω τον καλύτερο μου εαυτό» και το «είμαι ο καλύτερος που υπάρχει».
• Βελτιώνει τις επικοινωνιακές ικανότητες του/της καθώς και τη συνοχή του/της με την ομάδα – ακόμα και όταν μιλάμε για το συλλογικό επίπεδο στην περίπτωση των ατομικών αθλημάτων.
• Καταφέρνει με τον καιρό να κατασταλάξει σε ένα υγιές σύστημα αξιών αλλά και να κατανοήσει τις παράλογες σκέψεις του/της. Το Mental Training μπορεί να βοηθήσει τον/την αθλητή/τρια να αναγνωρίσει και σιγά σιγά να αποβάλλει τις μη αποτελεσματικές σκέψεις και στάσεις καθώς και τις αρνητικές ταμπέλες που, ειδικότερα, τα νεαρά άτομα βάζουν στον εαυτό τους. Αυτές οι μη υγιείς στάσεις είναι καλό να αντικαθίστανται από μια νέα νοοτροπία και έναν υγιή τρόπο σκέψης καθώς είναι αυτές που κρατούν πίσω τον/την αθλητή/τρια άσχετα με το πόσο σκληρά προπονείται και προσπαθεί.
• Βελτιώνει ή ισορροπεί τα κίνητρα του που σχετίζονται με τη βέλτιστη απόδοση. Είναι κριτικής σημασίας για έναν/μια αθλητή/τρια να γνωρίζει τι είναι αυτό που τον/την ωθεί να ασχολείται με ένα άθλημα και να μπαίνει σε μια ανταγωνιστική διαδικασία.
• Ξανά- χτίζει την αυτοπεποίθηση του σε περίπτωση τραυματισμού. Με την κατάλληλη θεραπεία και φροντίδα, το σώμα ενός/μιας αθλητή/τριας μπορεί να επανέλθει μετά από έναν τραυματισμό και να είναι έτοιμος/η να επιστρέψει στη δράση. Όμως, ένας τραυματισμός μπορεί να πλήξει την αυτοπεποίθηση του ατόμου, να το γεμίσει αμφιβολίες σχετικά με την απόδοση του ( όταν μάλιστα μπαίνει σε διαδικασία σύγκρισης) και να προκαλέσει έλλειψη αυτοπεποίθησης.
Εφαρμογή Προγράμματος Mental Training
• Ατομικά: προσωπικές συνεδρίες δια ζώσης ή online. Κάθε αθλητής/τρια είναι μοναδικός/η όπως και οι ανάγκες του/της. Ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα Mental Training στοχεύει στη βελτίωση του/ της αθλητή/τριας και την επίτευξη των στόχων που θέτονται κατά τη διάρκεια των συνεδριών. Πρόκειται για μια διαδικασία ολιστική που αφορά και περιλαμβάνει την υποστήριξη των αθλητών/τριων σε γενικότερο πλαίσιο εντός και εκτός αθλητικού περιβάλλοντος.
• Ομαδικά: συνεδρίες στα πλαίσια της ομάδας ή του συλλόγου που πραγματοποιούνται δια ζώσης ή online ανάλογα με τις ανάγκες που ορίζονται στα πρώτα στάδια γνωριμίας με την Αθλητική Ψυχολόγο.
*Τα προγράμματα Mental Training διαμορφώνονται ανάλογα με τις ανάγκες και τις επιθυμίες κάθε αθλητή/τριας ή ομάδας.
*Το Mental Training καθώς και η συνδρομή μιας Αθλητικής Ψυχολόγου δε σημαίνει πως ο/η εκάστοτε αθλητής/τιας χρίζει βοήθειας, είναι ασταθής ή έχει κάποιο πρόβλημα. Δε μιλάμε για θεραπεία αλλά για μια διαδικασία ενίσχυσης και υποστήριξης των αθλητών ώστε να πετύχουν τη βέλτιστη απόδοση, όποια κι αν είναι αυτή. Πρόκειται για μια ολιστική προσέγγιση του αθλητισμού όπου σώμα, νους και πνεύμα αλληλεπιδρούν. Η Αθλητική Ψυχολόγος συμβάλλει και βοηθά τον/την αθλητή/τρια να «δράσει με το μυαλό του» και να «σκεφτεί με τους μύες του» ώστε να πετύχει το μέγιστο δυνατό ανάλογα με το άθλημα και το αγωνιστικό του/της επίπεδο.